Economie en Mobiliteit

Algemene ontwikkelingen
Ondanks de spanningen op de markten in verband met gewapende conflicten en importheffingen zien we in 2025 een licht groeiende economie in Nederland van circa 1% tot 2%. IT en energie zijn al jaren de stuwende sectoren, maar ook in de maakindustrie is voor het eerst sinds jaren weer sprake van groei. De Nederlandse maakindustrie groeit naar verwachting verder door de toenemende defensiebestedingen. Binnen de agri-food sector zien we bij een lichte productievolumedaling, wel een stijging in de economische toegevoegde waarde. De inflatie is momenteel lager dan de CAO-loonstijgingen wat een positief effect kan hebben op consumentenbestedingen.

Nog altijd heeft de economie te maken met uitdagingen op het gebied van stikstof, netcongestie en personeelstekorten. Dit beperkt de productiegroei. Personeel werven én behouden, zijn dan ook de uitdagingen voor de komende jaren. Voldoende beschikbaar talent is een doorslaggevende factor voor het innovatievermogen en daarmee van groot belang voor de concurrentiekracht van bedrijven. Naast het opleiden ervan gaat het voor werkgevers om het aantrekken, bijscholen en binden en boeien van talent. Dit thema neemt een belangrijke plek in de Strategische Agenda Regio Foodvalley en is hier vertaald in speerpunten voor de komende jaren.

De keuzevrijheid en bereikbaarheid van Nederland staan onder druk. Dit is een belangrijk statement van de Mobiliteitsalliantie. Volgens recent onderzoek van het Planbureau voor de Leefomgeving heeft de versobering van het openbaar vervoer de afgelopen jaren geleid tot een verminderde bereikbaarheid van voorzieningen en banen. Basisvoorzieningen zoals ziekenhuizen, supermarkten, scholen en werk zijn daardoor lastiger te bereiken. Dit speelt vooral in de avonden en weekenden vanuit landelijke gebieden en stadsranden. Bereikbaarheidsverschillen tussen mensen met en zonder toegang tot een auto zijn hierdoor toegenomen.

Werklocaties
De druk op de ruimte neemt toe. Bedrijven zoeken steeds vaker ruimte voor groei. Vanuit het ministerie van Economische Zaken is recent het rapport "Ruimtelijk Economische Visie; Ruimte voor een dynamische economie in tijden van verandering" gelanceerd, waarin de noodzaak voor toekomstige ruimte voor economie centraal staat. Zeker ook in Gelderland is de ruimtebehoefte groter dan het aanbod werklocaties. In de regio werken we daarvoor in 2026 aan nieuwe afspraken over werklocaties in het Regionaal Programma Werklocaties. Circulair ondernemen is daarbij een belangrijke transitie opgave. Met het circulair bedrijventerrein Kievitsmeent II komt hiervoor ruimte beschikbaar.
Daarbij sturen we in Ede op nieuwe werklocaties zoals Harskamp en De Stroet en zetten we in op verdichting en intensivering op bestaande terreinen. Daar moet samen met ondernemersverenigingen gewerkt worden aan optimalisering en toekomstbestendigheid.

De nieuwe economie vraagt ook om andere werklocaties. De economie van Nederland wordt gestuwd door innovaties die vaak plaatsvinden in clusters van innovatieve bedrijven en instellingen. Samen met de Regio Foodvalley werken we daarom aan een toekomstvisie op ruimte voor economie met focus op agri en food. Voor Ede is daarbij het stationskwartier de plek waar alles bij elkaar komt. In 2026 versterken we de inzet op de niet ruimtelijke voorwaarden voor economische ontwikkelingen zoals de toegang tot kennis, kapitaal, experimenteerruimte voor startups en mkb-bedrijven (uitbreiding Roots). We zoeken aansluiting bij andere innovatieve ontwikkelingen in Ede en de regio zoals de toekomstige proeffabriek voor precisiefermentatie bij NIZO.

Levendig Centrum
Sinds we werken aan een groen en gastvrij Ede Centrum zien we in Inwoners aan het Woord een toegenomen waardering voor Ede Centrum. Edenaren en bezoekers zijn weer meer van Ede Centrum gaan houden. In 2026 werken we samen in het Platform Ede Centrum (PEC) waarin ook Stichting Binnenstadsmanagement Ede (SBE) en Stichting BIZ Vastgoed Ede (SBVE) vertegenwoordigd zijn. Vanuit het PEC wordt een professionaliseringsslag gemaakt op gebied van promotie, marketing, evenementen en activering van Ede Centrum als brandpunt van de “bestemming Ede”. We werken met ondernemers aan de invulling van de sfeergebieden.
Met het PEC werken we aan gerichte acquisitie en leegstandsbestrijding.

Mobiliteit
De Regio Foodvalley zet zich in voor betere regionale fietsroutes, hoogwaardig openbaar vervoer en hubs (waar verschillende vormen van vervoer samenkomen). In de zomer van 2026 start de nieuwe OV concessie Arnhem-Nijmegen-Foodvalley, waar ook Ede van zal profiteren. Dit betekent onder andere meer vervoer in delen van de gemeente, een andere lijnvoering en nieuw (elektrisch) materieel. We zullen ons samen met de vervoerder en de opdrachtgever inzetten voor een soepele overgang voor onze reizigers, inwoners en ondernemers.
Edenaren pakken vaker de fiets en dat betekent dat we de positie van de fietser in het mobiliteitssysteem verder zullen moeten versterken.